नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं, १४ कात्तिक
निजी क्षेत्रले नेपालको जलविद्युत् आयोजनाको अध्ययनदेखि निर्माणसम्मको चक्रमा १५ खर्बभन्दा धेरै लगानी गरेका छन् । इप्पानका अनुसार जलविद्युत् आयोजनाको अध्ययनदेखि निर्माणसम्मको विभिन्न चरणमा निजी क्षेत्रको अगुवाइमा १५ खर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी भइसकेको छ ।
स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरुको संस्था नेपाल (इप्पान)का अध्यक्ष गणेश कार्कीले नेपालको जलविद्युत् क्षेत्रमा निजी क्षेत्रको लगानी उत्साहप्रथ रहेको जानकारी दिए ।
‘जलविद्युत् आयोजनाको अध्ययनदेखि निर्माणसम्मको विभिन्न चरणमा निजी क्षेत्रको अगुवाइमा १५ खर्ब रुपैयाँभन्दा बढी लगानी भइसकेको छ,’ उनले भने,‘जलविद्युत् प्रवद्र्धकले सरकारलाई वार्षिक खर्बौ रुपैयाँ रोयल्टी तिर्दै अर्थतन्त्रमा उल्लेखनीय योगदान पनि पु¥याउँदै आइरहेको छ ।’
इप्पानले गाउँगाउँमा बाटोघाटो, पुलपुलेसा पु¥याउँदै स्थानीयस्तरमा शिक्षा, स्वास्थ्य र पूर्वाधारमा ठूलो रकम सामाजिक उत्तरदायित्व अन्तर्गत निजी क्षेत्रले खर्च गरेको जनाएको छ ।
अध्यक्ष कार्कीले देशको कुल विद्युत जडित क्षमता ३२३५ मेगावाट पुग्दा निजी क्षेत्रको सहभागीतामा मात्रै २५४८ मेगावाट अर्थात कुल जडित क्षमताको करिव ८० प्रतिशत विद्युत उत्पादन गरेको जानकारी दिए । उनले तीन हजार नौ सय ४७ मेगावाट क्षमताका आयोजनाहरु निर्माणाधीन र ४५ सय ४५ मेगावाट क्षमताका आयोजनाहरु विद्युत खरिद विक्री सम्झौता (पीपीए) सम्पन्न गरी वित्तिय व्यवस्थापनको पर्खाइमा रहेको बताए । त्यस्तै १२ हजार ५०० मेगावाट क्षमताका आयोजनाहरु पीपीएको पर्खाइमा रहेका छन् भने त्यतिनै क्षमताका आयोजनाहरु अध्ययनको विभभिन्न चरणमा रहेका छन् ।
इप्पानको रजत जयन्ती माघ ४ मा
इप्पानले आफ्नो २५ औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा रजत जयन्ती आगामी २०८१ माघ ४ गते काठमाडौंमा विशेष कार्यक्रमसहित भव्य रुपमा मनाउने निर्णय गरेको छ ।
रजत जयन्तीको अवसर पारेर इप्पानको २५ वर्षको यात्रा समेटिएको ऊर्जा समृद्धि विशेष स्मारिका प्रकाशन गर्नुका साथै विभिन्न विधामा अवार्डहरु दिने इप्पान कार्यसमितिको १८७ औं बैठकले औपचारिक निर्णय गर्दै रजत जयन्तीको लागि छुटै लोगो र नारा समेत अनुमोदन गरेको छ । इप्पानको रजत जयन्तीको नारा ‘लिडिङ द इनर्जी प्रस्पोरेटी’ रहेको छ ।
वि. स. २०५७ साल माघ ४ गते स्थापना भएको इप्पानले विभिन्न आरोह अवरोह पार गर्दै नेपालको ऊर्जा विकासका लागि महत्वपूर्ण २५ वर्ष योगदान पु¥याउँदै आइरहेको छ । देशलाई लोडसेडिङ मुक्त गरी खुद विद्युत निर्यातकर्ता मुलुक बनाउनमा इप्पानको भूमिका रहेको छ । देशव्यापी रुपमा विद्युत उत्पादनसँगै विकास निर्माणका कार्यमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्यावएको निजी क्षेत्रको छाता संस्थाको हैसियतमा इप्पान डे को अवसरमा इकोनोमिक प्रोसपेरिटी थ्रु इनर्जी डेभलपमेन्ट,ह्युज अपुरचुनिर्टिज, फेसिङ च्यालेन्ज एण्ड वे अफ सोलुसन इन इनर्जी सेक्टर विषयमा दुईवटा प्यानल डिस्कसन आयोजना गरिने बताइएको छ । सो सेसनमा ऊर्जाका स्थानीयदेखि संघीयसम्मका समस्या, चुनौती, अवसर र नीतिहरुवारे मन्थन हुनेछ ।
त्यस्तै रजत जयन्तीको पूर्व सन्ध्यामा विभिन्न खेलकुद कार्यक्रमहरु आयोजना गरिनेछन् । जसमा फूटसल तथा ब्याडमिन्टन प्रतियोगिता, रक्तदान कार्यक्रम, इभी र्या ली, निबन्ध लेखन प्रतियोगिता, छोटो वृत्तचित्र निर्माण प्रतियोगिता र फोटो प्रतियोगिता आयोजना गरिने छ । इप्पान डे को दिन विभिन्न विधामा इप्पान अवार्ड प्रदान गरिने छ भने २५ बर्षे यात्रामा साथ र सहयोग गर्ने विभिन्न संघसंस्थालाई सम्मान गर्ने कार्यक्रम पनि रहेको छ ।
