नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । सूदुरपश्चिम प्रदेशको दार्चुलामा निर्माणाधीन ४० मेगावाटको माथिल्लो चमेलिया जलविद्युत आयोजनाबाट आगामी बैशाखदेखि विद्युत उत्पादन सुरु हुने भएको छ । आयोजनाबाट यही फागुन महिनामा विद्युत उत्पादन सुरु गर्ने भनिए पनि विद्युतगृहमा इलेक्ट्रोमेकानिकल उपकरण जडान कार्य सम्पन्न भइनसकेको हुँदा बैशाखमा सारिएको हो ।
आयोजनाको निर्माण कार्य अन्तिम चरणमा पुगेकाले बैशाख १५ गतेभित्रमा विद्युत उत्पादन गर्ने गरी विद्युतगृहमा उपकरण जडानको काम भइरहेको प्रवद्र्धक अपि पावर कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक सन्दिप न्यौपानेले बताए । यो आयोजनाले उत्पादन गर्ने विद्युत नेपाल विद्युत प्राधिकरणले दार्चुलाको बलाँचमा निर्माण गरेको १३२ केभी सबस्टेसनमार्फत राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा जोडिनेछ ।
‘हाम्रो लक्ष्य फागुनभित्रै विद्युत प्रसारण प्रणालीमा जोड्ने भन्ने थियो,’ उनले भने,‘काम गर्दै जाँदा केही बढी समय लाग्यो । तर, पनि हामी ढिलो भएका छैनौं । आयोजना अबको करिब २ महिनाभित्र प्रसारण प्रणालीमा आइसक्छ ।’ यो अपि पावरले दार्चुलामा निर्माण गरिरहेको तेस्रो जलविद्युत आयोजना हो । कम्पनीले यसअघि निर्माण गरेका साढे १६ मेगावाटका नौगाड र माथिल्लो नौगाड सञ्चालनमा छन् । कोरोना कालमा केही समय काम सुस्त भए पनि पछि निर्माणलाई तीव्र पारिँदा आयोजना सम्पन्न हुने चरणमा पुगेको छ ।
कम्पनीले आयोजनाको विद्युत बलाँच सबस्टेसन पुर्याउन १६ किलोमिटर प्रसारण लाइन निर्माण गरिरहेको छ । यो आयोजना प्रतिमेगावाट १८ करोड रुपैयाँ लागतमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य छ । अहिलेसम्मको अवस्थाले निर्धारित लागतभित्रै आयोजना सम्पन्न गर्न सम्भव देखिएको न्यौपानेले बताए ।
आयोजनामा हिमालयन बैंकको अगुवाईमा कर्मचारी संचय कोष, राष्ट्रिय बाणिज्य लगायत ६ बैंक तथा वित्तीय संस्थाले ऋण लगानी गरेका छन् । बैंक तथा वित्तीय संस्थाले गरेको ऋण लगानी कूल लागतको ७० प्रतिशत हो । बाँकी ३० प्रतिशत लगानी स्वपुँजी (इक्विटी) हो ।
आयोजना सम्पन्न भई सञ्चालनमा आउँदा वार्षिक २६ करोड ४१ लाख युनिट विद्युत उत्पादन गर्न सकिनेछ । जलविद्युतमा लगानी गर्दै आएको कम्पनीले सौर्य ऊर्जामा समेत लगानी गरी धनुषा, रौतहट र बाराको सिमरामा गरी ३ सौर्य विद्युत आयोजना निर्माण गरी प्रसारण प्रणालीमा जोडिसकेको छ ।
कम्पनीले प्रसारण प्रणालीमा जोडेका सौर्य विद्युत आयोजनाको जडित क्षमता ६ मेगावाट छ । जलविद्युत र सौर्य ऊर्जामा लगानी गरिसकेको कम्पनीले हरित हाइड्रोजनमा पनि लगानी गर्दैछ । विभिन्न जिल्लामा ५० मेगावाटका हरित हाइड्रोजन प्लान्ट स्थापना गर्ने कम्पनीको योजना छ ।
