नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । नेपाल आयल निगमले ४ वर्षमा विभिन्न समयमा गरी २९ पटक पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य निरन्तर बढेसँगै भारतीय आयल कर्पोरेशनले पठाउने मूल्य सूचीका आधारमा २०७४ कात्तिक यता नेपाली बजारमा पनि पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य आकाशिँदै गएकाे हाे ।
अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य घटेका बेला पनि निगमले घाटा समायोजन गर्न भन्दै न्यून मात्रामा मात्रै मूल्य समायोजन गरेको छ । पछिल्लो पटक बढाएर गरिएकाे मूल्य समायाेजनअनुसार पेट्रोल प्रतिलिटर १७० रुपैयाँ कायम छ । निगमले गरेकाे याे २९औ पटककाे मूल्य वृद्धि हाे ।
पछिल्लो पटककाे मूल्य समायाेजनपछि डिजेल र मट्टीतेल प्रतिलिटर १५३ पुगेको छ । २०७४ कात्तिक १५ गतेको मूल्य सूचीअनुसार पेट्रोलको प्रतिलिटर मूल्य १ सय रुपैयाँ थियो ।जबकि, चार वर्षअघि ७५ रुपैयाँ मात्र थियो ।
पेट्रोल, डिजेल र मट्टीतेलको मूल्य अझै बढ्ने देखिन्छ । निगमले सबैभन्दा बढी गत वर्ष २०७८ सालभरमा १४ पटक मूल्य बढाएर समायाेजन गर्याे । २०७७ सालमा जम्मा ३ पटक मूल्यवृद्धि गरेको निगमको तथ्यांकले देखाउँछ । २०७४ सालमा ६ पटक र २०७५ सालमा ५ पटक पेट्रोलियमको मूल्यवृद्धि भएको छ ।
स्थानीय निकाय निर्वाचनको भोलिपल्ट अर्थात् गत बैशाख ३१ गते एकै पटक पेट्रोलियम पदार्थकाे मूल्यमा एकै पटक लिटरमा १० रुपैयाँ बढ्याे । निगमकाे अहिलेसम्मकाे मूल्यवृद्धिकाे तथ्यांक हेर्दा विगत ४ वर्षमा पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य झन्डै दोब्बर बढेकाे देखिन्छ । पछिल्लो पटक पेट्रोलको मूल्य प्रतिलिटर १७० रुपैयाँ कायम हुँदा २०७४ साल कात्तिक १५ गते प्रतिलिटर मूल्य १ सय रुपैयाँ मात्र थियो ।
पछिल्लो पटक डिजेल र मट्टीतेल पनि बढेर प्रतिलिटर १५३ पुगेको छ । जबकि चार वर्षअघि ७५ रुपैयाँ मात्र थियो । निगमले पेट्रोलिय पदार्थमा मूल्य बढाएसँगै सर्वसाधारणले थेग्नै नसक्ने गरी अन्य वस्तुको बजार भाउ अकासिनुका साथै सार्वजनिक यातायातको भाडा बढेको छ । मूल्यवृद्धिविरुद्ध विद्यार्थीदेखि सर्वसाधारणसमेत आन्दोलित भइरहेका छन् ।
निगमले सबैभन्दा बढी गत वर्ष ०७८ मा १४ पटक मूल्य बढाएको छ भने ०७७ मा तीन पटक मूल्यवृद्धि गरेको निगमको तथ्यांकले देखाउँछ । ०७४ मा ६ पटक र ०७५ मा ५ पटक पेट्रोलियमको मूल्यवृद्धि भएको छ । स्थानीय निकाय निर्वाचनको भोलिपल्ट अर्थात् वैशाख ३१ मा पेट्रोलियमको मूल्यमा अत्यधिक वृद्धि गरेपछि निगमको सर्वत्र आलोचना भइरहेको छ ।
पेट्रोलियम पदार्थको निरन्तरको मूल्य वृद्धिको प्रत्यक्ष प्रभाव आम सर्वसाधारणमा परिरहेको छ । ढुवानी भाडा महँगिएसँगै दैनिक उपभोग्य सामग्रीको मूल्य ह्वात्तै बढेको छ । यसले सर्वसाधारणको दैनिकीसमेत असहज बनिरहेको छ । सर्वसाधारणले थेग्नै नसक्ने गरी अन्य वस्तुको बजार भाउ अकासिनुका साथै सार्वजनिक यातायातको भाडा बढेको छ ।
गत वर्ष प्रधानमन्त्री केपी ओली नेतृत्वको सरकारले जाँदाजाँदै एकै पटक सार्वजनिक यातायातको भाडा २९ प्रतिशतसम्म बढाएको थियो । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको सरकारले पनि पेट्रोलियम पदार्थमा मूल्य बढाउँदै लगेपछि हालसम्म सार्वजनिक यातायातको भाडा ५४ प्रतिशत बढिसकेको छ ।
पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य निरन्तर बढेर सार्वजनिक यातायातको भाडा वृद्धि हुँदा सर्वसाधारण मर्कामा परिरहेका छन् । विभिन्न संघ–संगठनले पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य वृद्धिको बिरोध जनाउँदै यो निर्णय तत्काल फिर्ता लिनु पर्ने भन्दै विरोध जनाउँदै आएका छन् ।
मूल्यवृद्धि विरुद्धमा विद्यार्थीदेखि सर्वसाधारणसमेत आन्दोलित भइरहेका छन् । अखिल नेपाल राष्ट्रिय स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनकी केन्द्रीय उपाध्यक्ष शिलु न्यौपानेले सरकारले जनतालाई कष्ट दिने काम गरिरहेकाले मूल्यवृद्धिविरुद्ध विरोध प्रदर्शन गर्नुपरेको बताइन् ।
यस्तै, मजदुर नेता अर्जुनलाल श्रेष्ठले चुनावलगत्तै जनताको ढाड सेक्ने गरी सरकारले पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाएपछि आन्दोलनमा होमिनुपरेको जनाए । मूल्यवृद्धि फिर्ता लिन सरकारलाई खबरदारी गरिरहने उनको भनाइ छ ।
यसैगरी नेवाः राष्ट्रिय मुक्ति मोर्चाका केन्द्रीय अध्यक्ष पहलमान श्रेष्ठले सरकारले जनताले थेग्नै नसक्ने गरी पेट्रोलियम पदार्थमा मूल्य बढाएपछि ढुवानी भाडा स्वतः बढ्ने हुँदा महँगीको मार खेप्नुपर्ने अवस्था आएको गुनासो गरे । मूल्यवृद्धिविरुद्ध जनतालाई सडकमा उतार्नुको विकल्प नभएको उनको दाबी छ ।
निगमले चार वर्षमा कायम गरेको पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि (प्रति लिटर)
२०७४ साल कात्तिक यता पेट्राेल, डिजेल र मट्टीतेलकाे मूल्यमा भएकाे वृद्धिकाे विवरण
२०७४
कात्तिक १५ गते–पेट्रोल १ सय रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ७५ रुपैयाँ
पुस ४ गते–पेट्रोल १०१ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ७८ रुपैयाँ
पुस १७ गते–पेट्रोल १०२ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ७९ रुपैयाँ
माघ ३ गते–पेट्रोल–१०३ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ८१ रुपैयाँ
माघ १८ गते–पेट्रोल–१०४ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ८३ रुपैयाँ
चैत १९ गते–पेट्रोल–१०५, डिजल र मट्टीतेल ८५ रुपैयाँ
२०७५
वैशाख ३ गते–पेट्रोल १०६ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ८७ रुपैयाँ
वैशाख–१९ गते–पेट्रोल १०८ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ९० रुपैयाँ
जेठ २ गते–पेट्रोल ११०रुपैयाँ,डिजेल र मट्टीतेल ९२ रुपैयाँ
जेठ १९ गते–पेट्रोल–११३ रुपैयाँ, डिजल र मट्टीतेल ९५रुपैयाँ
असोज १ गते–पेट्रोल–११४रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १०१ रुपैयाँ
२०७७
फागुन १७ गते –पेट्रोल ११६ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ९९
चैत ३ गते– पेट्रोल ११८ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १ ० १ रुपैयाँ
चैत २२ गते–पेट्रोल मूल्य १२० रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १ सय ३ रुपैयाँ
२०७८
बैशाख ४ गते–पेट्रोल १२१ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १०४ रुपैयाँ
जेठ २ गते–पेट्रोल १२३ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १०६ रुपैयाँ
जेठ २२ गते –पेट्रोल १२५ रुपैयाँ, डिजेलर मट्टीतेल १०८ रुपैयाँ
असार–९ गते–पेट्रोल १२७रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ११० रुपैयाँ
असार २२ गते–पेट्रोल १२९रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ११२ रुपैयाँ
भदौ ७ गते–पेट्रोल १३०रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ११३ रुपैयाँ
कात्तिक १२ गते–पेट्रोल १३३रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ११६ रुपैयाँ
कात्तिक २४ गते–पेट्रोल १३६ रुपैयाँ, डिजल र मट्टीतेल ११९ रुपैयाँ
माघ ५ गते–पेट्रोल १३९ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल ११२ रुपैयाँ
माघ १८ गते–पेट्रोल १४२, डिजेल र मट्टीतेल १२५ रुपैयाँ
फागुन ७ गते–पेट्रोल १४५ रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १२८ रुपैयाँ
फागुन १९ गते–पेट्रोल १५० रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १३३ रुपैयाँ
चैत २ गते– पेट्रोल १५५रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १३८ रुपैयाँ
चैत २२ गते–पेट्रोल १६०रुपैयाँ , डिजेल र मट्टीतेल १४३ रुपैयाँ
२०७९
वैशाख ३१ गते–पेट्रोल १७० रुपैयाँ, डिजेल र मट्टीतेल १५३ रुपैयाँ
स्राेत-नेपाल आयल निगम
