नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । विश्व बैंकले दक्षिण एशियाली क्षेत्रको अर्थतन्त्र निरन्तर रसिया र युक्रेन युद्धको मारमा परेको उल्लेख गरेको छ ।
विश्व आर्थिक परिदृष्य प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्दै बैंकले दक्षिण एशियाली क्षेत्रमा युद्धको कारण ऊर्जा र खाद्यान्नमा उच्च मूल्य वृद्धि भएको तथ्य सार्वजनिक गरेको हो । यसका कारण केन्द्रिय बैंकहरु मूल्यवृद्धि नियन्त्रणमा राख्नको लागि जुधिरहेका छन ।
प्रतिवेदनले नेपालको अर्थतन्त्रमा महत्वपूर्ण हिस्सा ओगट्ने पर्यटन क्षेत्र अझै उत्साहजनक नदेखिएको उल्लेख गरेको छ । नेपालमा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटक आगमन घटेको प्रतिवेदनमा उल्लेख गरेको छ । विशेषगरी कोभिडको कारण चीनले कडाइ गर्दा चिनीय पर्यटक आगमन घटेको उल्लेख छ ।
अर्थतन्त्रको लागि कठिन अवस्थाको बावजुद भारतले आर्थिक वर्ष २०२२/२३ को पहिलो चौमासिकमा निजी खपत र लगानी वृद्धिमार्फत ९ दशमलव ७ प्रतिशतले वृद्धि गरेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । माल्दिभ्समा भने सन् २०२२ मा पर्यटन क्षेत्र लयमा फर्किदा यसको कुल ग्रार्हस्थ उत्पादन कोभिड १९ पहिलेको अवस्थामा फर्किन सम्भव भएको र यो अपेक्षा गरेभन्दा छिटो पुर्नउत्थान भएको छ ।
त्यस्तै अन्य दक्षिण एशियाली देशको अर्थतन्त्रमा पनि आन्तरिक र वाह्य प्रभाव परेका छन् । बंगलादेशले ऊर्जाको मूल्यमा भएको वृद्धिले गर्दा आफ्नो माग अनुसारको खपत गर्ने गरी घरायसी र उद्योगहरुलाई उपलब्ध गराउन सकेको छैन ।
यसले बंगलादेशमा लोडसेडिङ र उद्योग बन्दसमेत गर्नुपरिरहेको छ । श्रीलंकामा पनि वैदेशिक मुद्रा संञ्चिती नहुँदा पेट्रोलियम पदार्थ, खाद्य सामाग्री उपलब्ध गराउन र वाह्य ऋण तिर्ने दायित्वको कठिनाइबाट गुज्रिरहेको छ ।
सन् २०२२ मा श्रीलंकाको आर्थिक वृद्धिदर ९ दशमलव २ प्रतिशतले घट्ने अनुमान गरिएको छ । त्यस्तै अफगानिस्तानमा पछिल्ला २ दशकदेखिको न्यून आर्थिक गतिविधि र सन् २०२१ को अगस्टमा अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग रोकिदा समस्यामा छ । यसको कारण एक तिहाइ जनसंख्या गरिबीमा धकेलिने अवस्थामा रहेको विश्व बैंकको अनुमान छ ।
सन् २०२३ मा दक्षिण एशियाली क्षेत्रको आर्थिक वृद्धि साढे ५ प्रतिशत
दक्षिण एशिया क्षेत्रमा सन् २०२३ मा आर्थिक वृद्धि सुस्त भइ ५ दशमलव ५ प्रतिशत हुने अनुमान गरिएको छ । सन् २०२२ मा ६ दशमलव १ प्रतिशतको वृद्धि हुने अनुमान गरिएको थियो । तर सन् २०२४ मा भने ५ दशमलव ८ प्रतिशत आर्थिक वृद्धि हुने अनुमान छ ।
यस क्षेत्रमा खाद्य सुरक्षा र जलवायु परिवर्तन यस क्षेत्रको जोखिमको रुपमा रहेको विश्व बैंकले उल्लेख गरेको छ । आर्थिक वर्ष २०२२/२३ मा नेपालको अर्थतन्त्र ५ दशमलव १ प्रतिशतको वृद्धि हासिल गर्ने प्रक्षेपण छ ।
त्यस्तै, २०२३/२४ मा ४ दशमलव ९ प्रतिशत वृद्धिदर रहने छ भने आब २०२१/२२ मा भने ५ दशमलव ८ प्रतिशतको वृदिदर रहने विश्व बैंकले उल्लेख गरेको छ ।
