नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयले गरेको अध्ययनले देशभरका २९३ नगरपालिका (महानगर र उपमहानगरसमेत) ले वार्षिक १० लाख टन फोहोर उत्पादन गर्ने देखाएको छ ।
उत्पादित फोहोरमध्ये प्रतिवर्ष ३ लाख ८६ हजार ६ सय ९० टन आवासीय क्षेत्रबाट निष्कासन हुने गरेको छ । त्यस्तै, २ लाख ४५ हजार ८ सय ८४ टन व्यापारिक क्षेत्रबाट, १ लाख ३ हजार २ सय ४४ टन शैक्षिक संस्थाहरूबाट, ९४ हजार ३ सय ९२ टन औद्योगिक क्षेत्रबाट निष्कासन हुन्छ ।
यसबाहेक १ लाख १ हजार ५ सय ७ टन स्वास्थ्य सेवा क्षेत्रबाट र ६६ हजार २ सय २० टन अन्य क्षेत्रबाट निष्कासन हुने सार्वजनिक प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
३९ प्रतिशत मात्र ल्याण्डफि साइटमा व्यवस्थापन
उत्पादित फोहरमैलामध्ये सबैभन्दा बढी वार्षिक ३ लाख ८९ हजार ९ सय ८३ टन ल्याण्डफिल साइटमा जम्मा हुने गरेको छ । यो कुल फोहोरमैला उत्पादनको ३८ दशमलव ९९ प्रतिशत हो ।
त्यसबाहेक ३ लाख १५ हजार ६९ टन नदी किनार तथा बगर जस्ता वातावरणीय क्षेत्रमा व्यवस्थापन गर्ने गरिएको छ । त्यस्तै, २२ हजार ७५ टन दहन गरिने देखाएको छ ।
यसरी फोहरमैलाको पुनःचक्रीय उपयोगमा जान सक्ने प्लाष्टिक, धातु, कागज तथा कागजजन्य वस्तु अत्यन्तै न्यून (८ हजार ६९० टन) परिमाण मात्र पुनःचक्रीय रूपमा उपयोग हुने देखिएको राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
यस अध्ययनले नेपालका स्थानीय, प्रादेशिक तथा संघीय तहमा समेत फोहरमैला सम्वन्धी तथ्यांकहरू अन्तराष्ट्रिय मापदण्डअनुसार तथा वातावरणीय आर्थिक लेखापद्धति ढाँचा अनुरुप नरहेको समेत देखाएको छ ।
यस अध्ययनमा हाल उपलव्ध तथ्यांकको आधारमा वातावरणीय आर्थिक लेखापद्धतिको मान्यता प्राप्त ढाँचालाई केही रूपान्तरण गरी फोहरमैला उत्पादन एवं खपत क्षेत्र तथा फोहरमैलाको वर्गीकरण गरिएको छ ।
नेपालका सम्पूर्ण महानगरपालिका, उपमहानगरपालिका, नगरपालिका तथा अन्य सम्बद्ध संघसंस्थाहरूले फोहरमैलाको वर्गीकरण, उत्पादन तथा खपत मात्रासम्बन्धी तथ्यांक वातावरणीय आर्थिक लेखापद्धति ढाँचा अनुरूप संकलन गर्न आवश्यक देखिएको कार्यालयको निष्कर्ष छ ।
‘यसका लागि स्थानीय, प्रादेशिक तथा संघीय तहका फोहरमैला व्यवस्थापनसँग सम्बद्ध सम्पूुर्ण पेशाकर्मी तथा सरोकारवालहरूको क्षमता अभिवृद्धि गर्न आवश्यक देखिन्छ’ प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
