नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । सोलुखुम्बुस्थित सोलु खोलामा निर्माण भएको १९.८ मेगावाटको माथिल्लो सोलु जलविद्युत आयोजनाले मंसिरभित्रै विद्युत उत्पादन सुरु गर्ने भएको छ । बेनी हाइड्रोपावर कम्पनीले निर्माण सम्पन्न गरेको आयोजना यही महिनाभित्र राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा जोडिन लागेको हो ।
आयोजनाको सिभिल, हाइड्रोमेकानिकल तथा इलेकट्रोमेकानिकलतर्फको सम्पूर्ण निर्माण कार्य सम्पन्न भइसकेको आयोजना प्रमुख समन मानन्धरले बताए । उनका अनुसार अब अन्तिम चरणको सानो–तिनो काम भइरहेको छ ।
‘हाम्रो आयोजना अब विद्युत उत्पादन गर्ने चरणमा पुगेको छ,’ उनले नेपाल पूर्वाधारसँग भने,‘अन्तिम चरणको काम भइरहेकाले, त्यो पूरा हुनासाथ संरचनामा पानी भरेर परीक्षण सुरु गर्दैछौं ।’ उनले विविध कारणले आयोजनाको विद्युत उत्पादन गर्ने तालिका प्रभावित हुँदै आएकोमा अब ढिला नहुने बताए ।
यो आयोजनाले उत्पादन गर्ने विद्युत सालु कोरिडोर प्रसारण लाइनको तिन्ला सबस्टेसनमार्फत राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा जोडिनेछ । आयोजनाको विद्युतगृहदेखि सबस्टेसनसम्म आवश्यक पर्ने प्रसारण लाइन निर्माणको काम पनि पूरा भइसकेको मानन्धरले जानकारी दिए ।
विद्युतगृहदेखि सबस्टेसनसम्म १२ किलोमिटर प्रसारण लाइनको रुटमा ४१ वटा टावर निर्माण गरिएको छ । यसअघि यो आयोजनाबाट दशैं अगावै विद्युत उत्पादन गर्ने भनिएको थियो । तर, गत भदौमा आएको बाढी सुरुङमार्फत प्रवेश गरी अन्य संरचनामा पनि क्षति पुर्याएका कारण पुनः दोहोर्याएर काम गर्नु परेका कारण मंसिरसम्म तालिका लम्बिएको कम्पनीले जनाएको छ ।
आयोजनाबाट २०७६ साल पुसमा विद्युत उत्पादन गर्ने पहिलो तालिका थियो । सुरुवातमा प्रसारण लाइनको समस्या, फेरि कोभिड–१९ महामारी, बर्खाको बाढी लगायत विविध कारणले आयोजनाको विद्युत उत्पादन तालिका पटक–पटक सर्न पुग्यो ।
अनेक समस्या झेल्दै आयोजना निर्माण सम्पन्न गर्न सफल भएको मानन्धरले बताए । प्रतिमेगावाट १८ करोड रुपैयाँ लागत अनुमान गरिएको आयोजनामा ४ बैंकले ऋण लगानी गरेका छन् ।
आयोजनाको संरचना निर्माण गर्दा सुरुवातमा १८ मेगावाट क्षमतामा काम सुरु गरिएको थियो । आयोजना निर्माणाधीन अवस्थामै रहेका बेला क्षमता विस्तार गरी जडित क्षमता १९.८ मेगावाट बनाइएको थियो ।
सोलु बेसिनमा माथिल्लो सोलुसँगै ८६ मेगावाटको सोलु दूधकोसी आयोजना पनि विद्युत उत्पादनको चरणमा पुगेको छ । अहिले यो आयोजनाको संरचनामा पानी भरेर परीक्षण गर्ने कार्य भइरहेको छ । अबको डेढ महिनाभित्रमा सोलु दूधकोसी आयोजना पनि प्रसारण प्रणालीमा जोडिँदैछ ।
८२ मेगावाटको तल्लो सोलु पनि विद्युत उत्पादन गर्ने चरणमा पुग्दैछ । यसअघि सम्पन्न भइसकेको २३.५ मेगावाटको सोलु खोला आयोजना सञ्चालनमा छ ।
