काठमाडौ । नेपाल विद्युत प्राधिकरणका सहायक कम्पनीहरुबाट उत्पादन हुने विद्युत १२३५.१५ प्रतिशत र निजी क्षेत्रबाट ३८.५७ प्रतिशतले उत्पादन वृद्धि भएको छ । तर विद्युत स्वयं विद्युत प्राधिकरणको उत्पादन भने गत बर्ष पनि शुन्य प्रतिशत छ ।
अघिल्लो बर्ष प्राधिकरणले बर्षाको समयमा बिजुली खेर गएको बताउँदै आएको भएपनि बुधबार सार्वजनिक गरिएको विद्युत प्राधिकरणको ३७ औ बार्षिक प्रतिवेदनमा यसबारे उल्लेख छैन ।
प्राधिकरणका अनुसार, सहायक कम्पनीबाट अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १४ करोड ८० लाख युनिट विद्युत प्राधिकरणले प्राप्त गरेकोमा गत बर्ष १ अर्ब ९७ करोड पुगेको छ । जुन ४५६ मेगावाटको माथिल्लो तामाकोशी निर्माणसँगै सम्भव भएको हो ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङका अनुसार, यही कारण गत आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा ४५ प्रतिशत आयात घटेको छ । अघिल्लो बर्षमा २ अर्ब ८० करोड युनिट रहेकोमा अहिले भारतबाट १ अर्ब ५४ करोड आयात भएको छ ।
यसैगरी निजी क्षेत्रले अघिल्लो बर्ष ३ अर्ब ९ करोड युनिट विद्युत उत्पादन गरेकोमा ३८.५७ प्रतिशतले बढेर ४ अर्ब २८ करोड पुगेको छ । गत आर्थिक बर्षमा ७१७ मेगावाट जलविद्युत आयोजना सम्पन्न भएर निजी क्षेत्रको योगदान १५३२ मेगावाट पुगेको प्राधिकरणले जनाएको छ ।
विद्युत प्राधिकरणका सहायक कम्पनीमार्फत उत्पादन भएको ४७८ मेगावाटलाई समेत प्राधिकरणले विद्युत खरिद सम्झौता (पीपीए) गर्ने हुनाले निजी क्षेत्रको आयोजनाको रुपमा समावेश गरेको छ । हाल विद्युतको जम्मा क्षमता भने २१ सय मेगावाट छ ।
प्राधिकरणका अनुसार, कुल उपलब्ध ऊर्जामध्ये प्राधिकरण तथा यसका सहायक कम्पनीहरुको योगदान ४७.३२ प्रतिशत छ भने निजी क्षेत्र र भारतबाट खरिद गरिएको विद्युत योगदान ३८.७४ प्रतिशत र १३.९४ प्रतिशत छ ।
प्राधिकरणले अघिल्लो आर्थिक बर्षमा ७ अर्ब २७ करोड युनि बिजुली स्वदेशमा खपत भएकोमा २१.२८ प्रतिशतले बढेर ८ अर्ब ८२ करोड पुगेको छ भने भारतर्फको निर्यात समेत ४ करोड ४० लाख युनिटबाट बढेर ४९ करोड ३० लाख पुगेको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार अघिल्लो आर्थिक बर्षमा ८ अर्ब ८५ करोड युनिट बिजुली राष्ट्रिय प्रसारणमा उपलब्ध भएकोमा २५ प्रतिशतले बढेर ११ अर्ब ६ करोड पुगेको छ ।