नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । निर्माणाधीन नागढुंगा सुरुङमार्ग आयोजनाको म्याद ८६ दिन थपिने भएको छ । कोभिडको दोस्रो चरण थालनी हुने बेलासम्ममा जापानी निर्माण कम्पनी हाज्मा आन्दोले कुल ४१६ दिन म्याद थपको प्रस्ताव गरेको थियो । तर, त्यसलाई आयोजना कार्यालयले ८६ दिन मात्र थप गर्ने गरी समझदारी गरेको छ । त्यही अवधिमा सम्पन्न गर्ने गरी दुवै पक्ष सहमत भएको आयोजना प्रमुख नरेशमान शाक्यले जानकारी दिए ।
नेपाल इञ्जिनियरिङ एशोसिएशनले आयोजना गरेको कार्यक्रममा उनले काम रोकिने वित्तिकै जापानीज निर्माण कम्पनीले म्याद थपको माग गर्ने गरेको बताए । म्याद थपसँगै तोकिएको समयमा आयोजना सम्पन्न हुनेछैन । आयोजना १३ बैशाख २०८० मा सम्पन्न गर्ने ठेक्का सम्झौता छ ।
नागढुंगा सुरुङमार्ग निर्माण अब ४९ प्रतिशत मात्र बाँकी
निर्माणाधीन नागढुंगा सुरुङमार्ग आयोजनाअन्तर्गत सुरुङ निर्माणको काम ५१ प्रतिशत सम्पन्न भएको छ । २८ कात्तिक २०७६ देखि औपचारिक निर्माण थालिएको आयोजनाको मोबिलाइजेसन पेस्कीसमेत गरेर साढे ४५ प्रतिशत वित्तीय प्रगति भएको छ ।
आयोजनाका अन्य संरचनासमेको समग्र भौतिक प्रगति भने साढे ३५ प्रतिशत पुगेको छ । आयोजनामा २६ जनाको उच्च व्यवस्थापन नेतृत्व जापानिज रहेका छन् भने करिब ५० जना नेपाली इन्जिनियर संलग्न छन् । कुल कामदार संख्या ५ सयको हाराहारीमा भएको आयोजना कार्यालयले जानकारी दिएको छ । आयोजना अप्रिल २०२३ मा सम्पन्न गर्ने ठेक्का सम्झौता छ । त्यही समयमा सक्ने प्रयास भइरहेको आयोजना व्यवस्थापन पक्षको भनाइ छ ।
निर्माणाधीन नागढुंगा सुरुङमार्गको अडिट र मुख्य सुरुङ गरी कुल पाँच हजार चार सय ९९ मिटर लम्बाइको सुरुङमार्ग खन्नुपर्नेछ । ‘त्यसमध्ये ६ जेठसम्म २ हजार ८ सय ६ मिटर खनिसकिएको छ’ आयोजना प्रमुख शाक्यले भने ।
आयोजनामा मुख्य सुरुङको लम्बाइ दुई हजार ६ सय ८८ मिटर रहेको छ । त्यसमध्ये अहिलेसम्म १ सय २१३ मिटर सम्पन्न भएको छ । इभ्याकुएसन सुरुङ कुल २ हजार ५ सय ५७ मध्ये १ हजार ४१९ र क्रस प्यासेज कुल एक सय २८ मिटरमध्ये ४८ मिटर खनिएको छ । वर्किङ अडिट एक सय २६ मिटरमा पूरै सम्पन्न भइसकेको छ । ‘खनिएको कुल लम्बाइमध्ये काठमाडौंतर्फ १ हजार ४ सय ६६ र धादिङतर्फ १ हजार ३ सय ४० मिटर खनिएको छ’ आयोजना प्रमुख शाक्यले भने ।
आयोजनाको कुल लागत २२ अर्ब रुपैयाँ पुग्ने अनुमान छ । थालनीमा २० अर्ब ६० करोड रुपैयाँ हुने अनुमान थियो । तर, जापानिज येन बलियो भएका कारण बढेर २२ अर्ब १४ करोड रुपैयाँ पुगेको हो ।
अन्य संरचनामा कति प्रगति ?
आयोजनाको लागि ३ वटा अन्डरपास निर्माण गर्नुपर्नेमा अहिलेसम्म २ वटा सम्पन्न भइसकेको छ । एउटा ओभर पास निर्माण गर्नुपर्नेमा अहिलेसम्म निर्माण सकिसकेको छ । त्यस्तै, बक्स कल्भर्ट ४ वटै पूरा भएको छ । काठमाडौतर्फ निर्माण गर्नुपर्ने एउटा फ्लाईओभर निर्माणस्थलको भने अहिले जग्गा प्राप्तिको लागि मुआब्जा दिने काम भइरहेको छ । कुल १२ वटा संरचना निर्माण गर्नुपर्नेमा १० वटा पूरा भइसकेका छन् ।
यो आयोजना बनेपछि के फाइदा हुन्छ ?
यो आयोजनाले आर्थिक रुपमा पु¥याउने फाइदा भनेको नागढुंगा पार गर्नको लागि समय घटाउनेछ । यसले यात्रामा ढिलाइले हुने लागत घटाउनेछ । सवारी साधनको सञ्चालन खर्चमा उत्तिकै कमी ल्याउनेछ । अहिले सडकको खराव अवस्थाको कारण हुने दुर्घटनालाई कमी ल्याउने आयोजना प्रमूख शाक्यको भनाइ छ ।
यस्तै, यो आयोजना जापानको सहुलियत ऋण सहयोग र उसैको प्रविधिमा आधारित भएर निर्माण भइरहेको छ । साथै अहिले नेपाली इञ्जिनियर पनि यो आयोजनामा सहभागी छन । यसले अत्याधुनिक जापानी प्रविधि नेपाल भित्राउन सहयोग पुग्नेछ । त्यससम्बन्धी ज्ञान र अनुभव नेपालको स्थानीय परामर्शदाता, निर्माण कम्पनी, कामदार र सडक विभागलाई हुनेछ । अर्को सुरुङ निर्माणको लागि सहयोग पुग्नेछ ।
यसको साथै सुरुङ निर्माणको लागि आवश्यक डिजाइनको ज्ञान वृद्धि गर्न सहयोग पुगेको छ । नेपालमा सुरुङ निर्माणको प्राविधिक मापदण्ड निर्धारण गर्न सहज हुने अपेक्षा छ । सामाजिक र वातावरणीय फाइदा पनि छ । आयोजनाले रोजगारी सिर्जना भएको छ । आयोजनाले निर्माण गर्ने सर्भिस सेन्टरमा तोकिएको व्यवसाय गर्न सकिनेछ । यसले वायु प्रदुषण घटाउन सहयोग पुर्याउनेछ ।
