नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । विभिन्न ६ वटा विषयगत क्षेत्रबारे छलफल तथा विश्लेषण गर्न पहिलो ‘ह्याबीटाट इनोभेसन कन्क्लेभ २०२३’ हुने भएको छ । काठमाडौं विश्व विद्यालय (केयु), मेकानिकल इन्जिनियरिङ संकाय अन्तर्गत ऊर्जा दक्षता भवन डिजाइन अध्ययन गर्ने २०२१ ब्याचका विद्यार्थीले शुक्रबार एक दिने कन्क्लेभको आयोजना गर्न लागेका हुन् ।
केयुको मेकानिकल इन्जिनियरिङ विभागले बिहीबार राजधानीमा पत्रकार सम्मेलन आयोजना गरी पहिलो पटक हुन लागेको कन्क्लेभबारे जानकारी दिएको छ । ‘नवीनतम आवासमार्फत हामीले बाँचिरहेको जीवनशैलीमा पुनर्विचार’ भन्ने नारासहित कन्क्लेभ आयोजना हुन लागेको हो ।
सहर विकास गर्दा वातावरण मैत्री सुरक्षित बासस्थान कसरी निर्माण गर्न ज्ञान विज्ञान प्रविधि आदान–प्रदान गर्ने उद्देश्यले कन्क्लेभ आयोजना गर्न लागेको केयुको मेकानिकल इन्जिनियरिङ विभागका प्रमुख भीम श्रेष्ठले बताए । उनका अनुसार कन्क्लेभमा वातावरण मैत्री नव प्रवर्द्धित भवन निर्माण, भवन कोड तथा नीति र गुणस्तरबारे पनि छलफल तथा परामर्श हुनेछ ।
सुरक्षित र वातावरण मैत्री भवन बनाउन आवश्यक योजना, डिजाइन, नयाँ प्रविधिबाट पुराना भवनको स्तरोन्नति, पानी र सरसफाई, भवन निर्माणमा ऊर्जा दक्षता र इन्जिनियरिङ तथा आवास निर्माणमा महिलालगायत विषयगत क्षेत्रबारे विज्ञहरूले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्ने पनि उनले जानकारी दिए ।
शुक्रबार बिहान ९ बजेबाट सुरु हुने कन्क्लेभ उद्घाटन र प्राविधिक गरी दुई सत्रमा सञ्चालन हुने आयोजकले जनाएको छ । कन्क्लेभमा नेपालस्थित विभिन्न देशका दातृ निकायका ६० भन्दा बढी प्रतिनिधिको सहभागिता रहने पनि श्रेष्ठले जानकारी दिए । कन्क्लेभमा हुने छलफल तथा परामर्शबाट आउने निश्कर्षका आधारमा वातावरण मैत्री सहरीकरणको आगामी कार्यदिशा तय गर्न उपयोगी सुझाव दिने उनको भनाइ छ ।
पूर्व विज्ञान, प्रविधि तथा वातावरण मन्त्री एवं कन्क्लेभका सल्लाहकार गणेश साहले अव्यवस्थित सहरीकरण व्यवस्थापन हुने गरी नवीनतम आवास निर्माणमा उपयोग गर्न सकिने उपकरणबारे छलफल हुने बताए । ‘अहिलेको सहरीकरण कंक्रिटका घरहरूबाट बनेको छ,’ उनले भने, ‘यो अव्यवस्थित सहरलाई कसरी वातावरण मैत्री बनाउनका लागि नयाँ प्रविधि र उपायहरू के के हुन सक्दछन् भन्नेबारे कन्क्लेभमा छलफल हुन्छ ।’
उनले स्वच्छ ऊर्जाको किफायती उपयोगबारे पनि विभिन्न चरणमा विज्ञहरूसँग विचार विमर्श हुने बताए । कन्क्लेभ केयुमा इन्जिनियरिङ अध्ययन गरिरहेका विद्यार्थीहरूका लागि पनि व्यवहारिक ज्ञान प्राप्त गर्न उपयोगी हुने उनले बताए ।
