काठमाडौं । नेपालमा अवस्थित ८ हजार मिटर बढी उचाईका ४ वटा प्रमुख हिम श्रृङ्खलाबाट करिब ३० हजार किलो फोहोर संकलन गरिएको छ । नेपाली सेनाले सुरु गरेको सगरमाथा, ल्होत्से, मनास्लु, कञ्चनजंघा लगायतका हिम श्रृङखला सरसफाई अभियान २०२२ अन्तर्गत यो फोहोर संकलन गरिएको हो ।
अभियान सुरु भएको करिब डेढ महिनामा यी हिम श्रृङ्खलाबाट २९ हजार ९ सय ९८ किलो फोहोर संकलन भएको छ । जसमा ५ हजार २ सय ४ किलो कुहिने र २४ हजार ७ सय ९४ किलो नकुहिने फोहोर छ ।
पर्वतारोहण गर्न जानेहरूले प्रयोग गरेका रित्तो अक्सिजन क्यानिष्ट, पाल, खाने कुराका कन्टेनर, प्लाष्टिक, गिलास, आल्मुनियम, इलेक्ट्रोनिक्स लगायतका फोहोर भेटिएका छन् । केही दिनमै ३५ हजार किलोसम्म फोहोर संकलन गर्न सकिने अभियानमा सहभागीहरूले बताएका छन् ।
प्रमुख कर्पोरेट साझेदारकोरूपमा कोका–कोला फाउन्डेसन रहेको यस अभियानमा अन्य थुप्रै संस्थाहरूले पनि सहकार्य गरिरहेका छन् । नेपाली सेना तथा शेर्पाहरू गरी ७७ जना हिम श्रृङ्खला सरसफाई अभियानमा खटिएका छन् ।
वार्षिक १ हजार १ सय बढी आरोही आउने ८ हजार मिटरभन्दा बढी उचाईका यी ४ हिमालमा आरोही सँग–सँगै ठुलो मात्रामा फोहोर पनि भित्रिने गर्दछ । जसका कारण हिमाली क्षेत्रको फोहोर व्यवस्थापन कार्य प्रमुख चुनौतीकोरूपमा देखिने गर्दछ ।
प्रतिकुल मौसम, चोट–पटकको उच्च जोखिम भएका कारण हिम श्रृङ्खलाको सरसफाई अभियान पनि चुनौतीपूर्ण देखिएको छ । यो अभियानमा सहभागीहरूले एक्स्पेडिसन टिमका सदस्यको सुरक्षालाई उच्च प्राथमिकतामा अहिलेसम्मको यात्रा तय गरेका छन् ।
नेपाली सेना र विभिन्न सरोकारवालाहरूको अगुवाईमा सञ्चालित यस हिमाल सरसफाई अभियान विश्वको सबैभन्दा ठूलो हिमाल सरसफाई अभियान मध्यको एक हो । यो अभियानको तेस्रो संस्करण हो । जसमा कोका–कोला फाउन्डेसन लगातार ३ वर्षदेखि प्रमुख साझेदार रहेको छ ।
हिमालको प्राकृतिक सुन्दरता र वातावरण संरक्षण तथा जलवायु परिवर्तनको असरलाई न्यूनीकरण गर्ने लक्ष्य सहित ४ वटा हिम–शृंखलाहरुको सरसफाई गरी यो अभियान सञ्चालन गरिएको हो । यस वर्षको अभियानको नारा ‘हिमाल बचाउने प्रयास; हाम्रो हिमाल, हाम्रो दायित्व’ रहेको छ ।
स्थानीय सरकार, सरोकारवाला र सम्बन्धित साझेदारहरूसँगको समन्वयमा यो अभियान अघि बढिरहेको छ । यस अभियानबाट सङ्कलन गरिएका फोहोरलाई रिसाइकल पार्टनरलाई हस्तान्तरण गरिनेछ । यो अभियान विश्व वातावरण दिवसको अवसर पारेर जुन ५ मा समापन गरिने कार्यक्रम छ ।