नेपाल पूर्वाधार 
काठमाडौं । देशभरका ९५ प्रतिशत घरधुरीमा विद्युत पहुँच पुग्दा ३ वटा प्रदेशमा पूर्ण विद्युतीकरण भएकाे छ । मधेश, बागमती र गण्डकी प्रदेशका सबै नागरिकमा विद्युतको पहुँच पूर्णरूपमा पुगेको हो ।
नेपाल विद्युत प्राधिकरणले सबैभन्दा पहिले मधेश प्रदेशमा पूर्ण विद्युतीकरण गर्ने कार्य सम्पन्न गरेको हो । अहिले बागमती र गण्डकी प्रदेशका सबै जिल्लामा पनि सारभूतरूपमा पूर्ण विद्युतीकरण भइसकेको प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले बताए ।
उनका अनुसार यी प्रदेशमा पूर्ण विद्युतीकरण भइसकेको औपचारिक रूपमा घोषणा हुन बाँकी छ । ‘देशभरमा ९५ प्रतिशत विद्युतीकरण हुँदा ३ वटा प्रदेशका सबै नागरिकमा विद्युत पहुँच पुर्याउन सफल भएका छौं,’ उनले भने, ‘अन्य प्रदेशमा पनि २ वर्षभित्र पूर्ण विद्युतीकरण गर्ने गरी काम गरिरहेका छौं ।
यस्तै, कोसी प्रदेशमा ९५ प्रतिशत विद्युतीकरण भएको छ । यो प्रदेशका तराईका सुगम जिल्ला पूर्ण विद्युतीकरण हुने क्रममा रहेपनि भौगोलिकरूपमा विकट पहाडी तथा हिमाली जिल्लामा विद्युतीकरणको काम केही बाँकी छ ।
यस्तै, लुम्बिनी प्रदेशका ९८ प्रतिशत घरधुरीमा विद्युत पहुँच पुगेको छ । यो प्रदेशमा पनि सुगम जिल्लामा विद्युतीकरण भइसकेकोमा पहाडी जिल्लामा पूर्ण विद्युतीकरण हुन बाँकी छ ।
सबैभन्दा कम कर्णाली प्रदेशमा ६७ प्रतिशत विद्युतीकरण भएको छ । भौगोलिकरूपमा विकट मानिने कर्णाली प्रदेश विद्युतीय संरचनाको अभावमा विद्युतीकरण हुन नसक्दा सबैभन्दा पछाडि परेको हो ।
प्रदेशका केही जिल्लामा अहिलेसम्म पनि राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीको पहुँच पुग्न बाँकी नै छ । प्रसारण तथा वितरण प्रणालीको संरचना निर्माणमा ठूलो लगानी आवश्यक पर्ने हुँदा वैकल्पिक ऊर्जाको स्रोतबाट प्रदेशका दुर्गम जिल्लामा विद्युतीकरण गर्ने सरकारको नीति छ ।
सूदुरपश्चिम प्रदेश प्रदेशमा पनि ८२ प्रतिशत मात्रै विद्युतीकरण भएको छ । यो प्रदेशका पहाडी तथा हिमाली भेगमा विद्युतीय पूर्वाधार पुगिनसकेको हुँदा १८ प्रतिशत घरधुरी टुकी तथा अन्य वैकल्पिक ऊर्जाको स्रोतमा निर्भर हुन बाध्य छन् ।
यस्तै, देशभरका ७ सय ५३ स्थानीय तहका कार्यलयमा विद्युत पहुँच पुग्दा ५ सय ५५ वटामा प्राधिकरणको प्रणालीबाट विद्युतीकरण भएको घिसिङले बताए । बाँकी स्थानीय तहका अधिकांश स्थानमा सौर्य ऊर्जा एवं लघु तथा साना जलविद्युत केन्द्रको विद्युत पुर्याइ विद्युतीकरण गरिएको छ ।
