नेपाल पूर्वाधार 
नगरकोट: नेपालको हिमाली च्याङ्ग्रा पश्मिना क्षेत्रमा संलग्न साना व्यवसायीहरूले निर्यात प्रक्रिया अन्तर्राष्ट्रिय बजारबारेमा आफ्नो क्षमता अभिवृद्धि गर्ने अवसर पाएका छन् । पश्मिना निर्यातकर्ता र उत्पादकहरूका लागि दुई दिने क्षमता अभिवृद्धि कार्यशालाले सहभागीहरूलाई निर्यात प्रक्रिया, आवश्यकता र प्रोत्साहनको महत्त्वपूर्ण ज्ञान प्रदान गरेको हाे ।
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयअन्तर्गतको ईयु–नेपाल व्यापार तथा लगानी कार्यक्रम (टिप) ले व्यापार तथा निकासी प्रवर्द्धन केन्द्र ( टिइपिसी) र नेपाल पश्मिना उद्योग संघ (एनपिआइए) को सहकार्यमा उक्त कार्यशाला आयोजना गरेको हो। टिपको प्रावधिक सहयोगमा तयार भएको “नेपालबाट पश्मिना निकासीको लागि व्यापार सहजीकरण गाइड”मा उल्लेख भएका निर्यात प्रकृया र निर्यात आवश्यकता लगायत विभिन्न विषयका साथै अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा भएका पछिल्ला सूचनाहरूबारे उक्त अवसरमा जानकारी गराइएको थियो ।
पश्मिना मूल्य श्रृंखलालाई सुदृढ पार्ने र लक्षित अन्तर्राष्ट्रिय बजारहरूमा विशेषगरी युरोपियन युनियन, बेलायत, संयुक्त राज्य अमेरिका र जापानमा नेपालको उपस्थिति बढाउने युरोपियन युनियनको बृहत्तर प्रतिबद्धताको एक हिस्साको रूपमा यो गाइड तयार गरी केही महिना अघि सार्वजनिक गरिएको थियो ।
कार्यशालामा पश्मिना क्षेत्रका साना र मझौला उद्यमीहरू (एसएमइज्) लाई फर्म दर्ता, इजाजतपत्र, नियामक अनुपालन, भन्सार क्लियरेन्स, ढुवानी समन्वय र व्यवस्थापन लगायतका आवश्यक निर्यात प्रक्रियाहरूको चरण-दर-चरण प्रक्रियाहरूबारे सहभागीहरूलाई जानकारी गराइएको थियो । कार्यक्रमका सहभागीहरूले गन्तव्य देशहरूको आयात आवश्यकताहरू, अन्तर्राष्ट्रिय भन्सार महसुल संरचनाहरू, गुणस्तरको स्तर, ढुवानी खर्चहरू, डेलिभरी समयरेखाहरू र आवश्यक कागजातहरूका साथै अन्य महत्त्वपूर्ण व्यापारबारेका तथ्याङ्कका बारेमा जानकारी प्राप्त गरेका थिए।
ट्रेड पोर्टल, नेपालको बजार पहुँच, पश्मिना बजार विश्लेषण र इयु बजारमा भन्सारमुक्त पहुँचबाट लाभान्वित हुने निर्यातकर्ता प्रणाली लगायत निर्यातका महत्वपूर्ण पक्षहरूबारे प्रस्तुतीकरणहरू पनि दिइएको थियो । “यो तालिम सन् २०२६ सम्म अतिकम विकसित मुलुकबाट स्तरोन्तति भए पछि आइ पर्ने नयाँ व्यापार परिस्थितलाई समाना गरी अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा नेपालको व्यापार हित सुरक्षित गर्न सरकार र निजी क्षेत्रले सहकार्य गर्नुपर्ने उद्योग वाणिज्य मन्त्रालयका उपसचिव लीलाधर अधिकारीले देवराज जोशीले बताए ।
नेपालका लागि युरोपियन युनियन प्रतिनिधिमण्डलका वरिष्ठ कार्यक्रम प्रबन्धक मीम हमालले यस्ता क्षमता विकास कार्यशालाले निजी क्षेत्रलाई चुनौतीहरूको सामना गर्न र एलडिसीबाट स्तरोन्नति पछिका अवसरहरू प्रयोग गर्न बलियो बनाउन सहायक हुने बताउँदै युरोपियन युनियनबाट नेपाली पश्मिना साना तथा मझौला उद्योगहरू लाभान्वित भइरहेको जीएसपी बाहेक एवरीथिंग बाहेक बजार पहुँचको अवस्थाबाट लाभान्वित भइरहेका र यस प्रकारको पहल उनीहरूलाई थप प्रतिस्पर्धी बजारका लागि तयार गर्न अत्यावश्यक रहेको उल्लेख गरे ।
एनपीआईएका अध्यक्ष धनप्रसाद लामिछानेले निजी क्षेत्रले पश्मिनाको निर्यात प्रवद्र्धन गर्न र उत्पादन सुदृढ गर्न सक्दो प्रयास गरिरहेको उल्लेख गर्दै सरकार, उद्यमी र विकास साझेदारको सहकार्यबाट पश्मिना क्षेत्रलाई विस्तार गर्न सकिने धेरै सम्भावना रहेको धारणा राखे ।
टीईपीसीका उपनिर्देशक राजेन्द्र सिंहले तालिमका सहभागीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय बजारका चुनौती र अवसरहरू र आफ्नो निर्यात विस्तार गर्न आवश्यक ज्ञानको बारेमा राम्रोसँग परिचित हुने अवसर मिलेको बताए ।
कार्यक्रममा कुल ५२ पश्मिना उद्यमीहरुको सहभागिता रहेको थियो । पश्मिना क्षेत्रका साना तथा मझौला उद्योगहरूबीचको अन्तर्राष्ट्रिय बजार र व्यापार सम्बन्धी जानकारी सम्बन्धी महत्वपूर्ण ज्ञानको अन्तरलाई ध्यानमा राख्दै, यो तालिमलाई महत्वपूर्ण औजारको रूपमा हेरिएको छ। यसले उद्यमीहरूलाई निर्यात औपचारिकताहरू र गुणस्तर आवश्यकताहरू बुझ्न सहयोग गर्दछ ।
तालिमले सन् २०२६ मा अल्पविकसित देशहरू समूहबाट स्तरोन्नति हुने भएकाले अन्तर्राष्ट्रिय बजारको परिवर्तनशील गतिशीलतासँग अनुकूलन गर्न नेपालको तयारीलाई सहयोग गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
